اوتیسم یک اختلال عصبی-رشدی است که با اختلال در ارتباطات کلامی و غیر کلامی ، اختلال در تعاملات اجتماعی و رفتارهای تکراری مشخص می شود. در دهه های اخیر شیوه ی تشخیص این بیماری افزایش یافته است . بااین حال در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای اوتیسم وجود ندرد درمان های مختلفی مانند گفتار درمانی ، درمان یکپارچپی حسی و استفاده از دارو درمانی کمک زیادی به کاهش و کنترل علائم میکند . روشهای درمانی مانند استفاده از سلولهای بنیادی در حال آزمایش هستند .
فهمیدن اینکه فرزند شما مبتلا به اوتیسم است می تواند بسیار ناراحت کننده و شوک آور باشد . اما باید بدانید که هر کودکی نقاط قوت و ضعف خود را دارد و کودکان مبتلا به اوتیسم نیز از این قاعده مستثنی نیستند .
درمان های زیادی وجود دارد که میتواند به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند تا مهارت های جدید ی کسب کنند هدف این درمان ها ، درمان قطعی نیست بلکه ، به بهبود توانایی فرزند شما برای اجتماعی شدن ، بازی کردن ، عملکرد تحصیلی و حرکتی و … کمک می کند .
روشهای درمانی برای هر کودک موثر نیست و ممکن است تا گزینه های درمانی متناسب با نیازهای خاص کودک شما تنظیم شود، کمی زمان ببرد.
علائم اوتیسم
علائم اوتیسم از خفیف تا شدید در هر فرد متفاوت است اگر در فرزند شما علائم زیر وجود داشته باشد باید به عنوان نشانه های احتمالی برای ابتلای فرزندتان به اوتیسم در نظر بگیرید.
- وقتی اسم فرزندتان را صدا می زند به شما نگاه نمیکند و یا پاسخی متناقض میدهد
- کودک شما تا سن 6 ماهگی زیاد لبخند نمیزند
- کودک شما تا 12 ماهگی از حرکاتی مانند دست زدن استفاده نیمکند
- کودک شما تا 16 ماهی هیچ کلمه ای را نمیگوید
- مشکل در تعامل با افراد دیگر و یا تفاوت درنحوه تعامل با دیگران
- مشکل در استفاده و درک ارتباط غیر کلامی ، مانند تماس چشمی ، حرکتی وحالات چهره
- رفتارهای حرکتی تکراری مانند تکان دادن بازوها ، تکان دادن بدن ، گفتار های تکراری
- علایق شدید یا غیر عادی
- بیزاری های حسی مانند بیزاری از صداهای بلند
عوامل خطر ابتلا به اوتیسم
عوامل خطر شناخته شده فعلی برای اوتیسم عبارتند از :
- والدین بالاتر از 35 سال
- استفاده از برخی از داروها در دوران بارداری
- زایمان های زودرس
- عوارض حین زایمان
- وزن کم هنگام تولد
- داشتن یک خواهر یا برادر مبتلا به اوتیسم
- داشتن شرایط ژنتیکی
درمان اوتیسم
انواع مختلفی از روشها و رویکردها برای درمان اوتیسم وجود دارد برخی از درمانهای اوتیسم بر کاهش رفتارهای مشکل ساز و ایجاد مهارت های ارتباطی واجتماعی تمرکز دارد . در حالی که برخی دیگر با مشکلات یکپارچگی حسی ، مهارتهای حرکتی ، مسائل عاطفی و حساسیت های غذایی سروکار دارند . هدف از درمان اوتیسم باید درمان مجموعه ای منحصر به فرد از علائم و نیازهای فرد مبتلا باشد .
درمان های رایج اوتیسم شامل رفتار درمانی ، گفتار درمانی ، درمان مبتنی بر بازی ، فیزیوتراپی ، کاردرمانی و تغذیه درمانی است .
رفتار درمانی :
یک روش متداول در اوتیسم رفتار درمانی است و هدف آن تلاش برای تقویت رفتار مطلوب و مثبت است. به عنوان مثال زمانی که کودک سعی می کند مودبانه کمک بخواهد ، یک درمانگر از او تعریف کند و به دنبال آن یک پاداش برای وی در نظر بگیرد . در این صورت احتمال بیشتری دارد که کودک این عمل را تکرار کند . رفتار درمانی میتواند شامل موارد زیر باشد :
- یادگیری مهارتهای اجتماعی
- شناخت احساسات
- آماده شدن برای مدرسه یا کار
- ایجاد مهارت های اجتماعی
- افزایش استقلال در کارهای روزمره
- کاهش یا حذف رفتارهای خودآزاری
گفتار درمانی:
فرد مبتلا به اوتیسم ممکن است در برقراری ارتباط از طریق گفتار مشکل داشته باشد . گفتار درمانی به فرد مبتلا کمک میکند تا مهارت های کلامی و غیر کلامی را بهبود ببخشد . درمانگر کودک شما را از طریق تمرین هایی که شامل توصیف احساسات و شناسایی افراد است راهنمایی می کند .سایر تمرینات ریتم گفتار ، ساختار جمله و واژگان کودک را بهبود می بخشد .
درمان مبتنی بر بازی یا بازی درمانی
کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب متفاوت از سایر کودکان بازی می کنند . آنها احتمالا به جای کل اسباب بازی ، روی قسمتهایی از یک اسباب بازی ( مانند چرخ های ماشین) تمرکز خواهند کرد . کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب تظاهر به بازی کردن می کنند ومعمولا با دیگران بازی نمی کنند . بازی درمانی به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند تا با افراد دیگر ، چه کودک و چه بزرگسال ، به روش معمول ارتباط برقرار کنند . بازی درمانی می تواند مهارتهای اجتماعی و عاطفی آنها را بهبود بخشد و همچنین مهارتهای زبانی یا ارتباطی آنها را افزایش دهد .
فیزیوتراپی:
برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم در کنترل اعمال فیزیکی دچار مشکل هستند مثلا ممکن است راه رفتن غیر عادی داشته باشند یا در نوشتن مشکل داشته باشند . فیزیوتراپی میتواند مهارتهای حرکتی کودک راتقویت کند . تمرکز بر وضعیت بدن ، هماهنگی ، تعادل و کنترل ماهیچه ها میتواند زندگی اجتماعی و احساس رفاه کودک را بهبود بخشد .
کاردرمانی :
کاردرمانی به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک میکند تا مهارتهای روزمره ای مانند ، لباس پوشیدن ، مستقل غذا خوردن ، تعادل و هماهنگی ، مهارتهای حرکتی مانند استفاده از قیچی و…
تغذیه درمانی :
برخی از کودکان مبتلا به اوتیسم با مشکلات گوارشی وهمچنین مشکلات تراکم استخوان دست و پنجه نرم میکنند . علاوه بر این ممکن است برخی از کودکان مبتلا نسبت به بعضی طعم ها بیزاری نشان دهند . که این میتواند مشکل کمبود ویتامین را تشدید کند .
اگر کودک شما اهل غذا خوردن است ، یک متخصص تغذیه میتواند با شما و فرزندتا برای ایجاد یک برنامه ی غذایی که نیازها و ترجیحات خاص آنها را برآورده می کند همکاری کند .